جرایم رمز ارزها
رمزارز که ترجمه واژه Cryptocurrency است یکی از گونههای ارز دیجیتال است که از فناوری رمزنگاری در طراحی آن استفاده شده و معمولاً به صورت غیر متمرکز اداره میشود.
به عنوان مثال بیت کوین غیر متمرکز و ریپل متمرکز است و از این رو در بسیاری موارد مقابل نظامهای بانکداری سنتی یا متمرکز قرار میگیرند. نامتمرکزسازی در رمزارزها از طریق فناوری زنجیره بلوکی (بلاکچین) امکانپذیر شده است که خود گونهای دفتر کل توزیع شده است. تاریخچه شکلگیری رمزارز بیت کوین به دهه ۱۹۸۰ میلادی برمیگردد که توسط شخص یا اشخاصی با نام مستعار یا حقیقی ساتوشی ناکاموتو ایجاد و عرضه شد. از آن زمان به بعد رمزارزهای متعددی ایجاد شدهاند.
میتوان گفت رمزارز یا ارز رمزپایه گونهای پول دیجیتال است که در آن تولید واحد پول و تأیید اصالت تراکنش پول با استفاده از الگوریتمهای رمزگذاری کنترل میشود و معمولاً به صورت نامتمرکز بدون وابستگی به یک مرجعیت مرکزی مانند بانک مرکزی کار میکند.
کیف پول رمزارز برخلاف کیف پول الکترونیک آدرسها یا کلید خصوصی و کلید عمومی یا کلید seed به معنای دانه زنجیر سیستم زنجیره بلوکی (بلاکچین) را نگهداری میکند که با آن میتوان رمزارز را خرج یا منتقل کرد. خرج کردن با کلید خصوصی و دریافت با کلید عمومی امکانپذیر است. راههای نگه داشتن کیف پول روی نرمافزار کامپیوتر یا برنامه موبایل به شکل دیجیتال، روی کیف پول به شکل سختافزار، نگهداری آنلاین داخل صرافی اینترنتی رمزارز است. هر رمزارز در بستر بلاکچین مشخصی قرار گرفته است و تبادل و نقل و انتقال آن داخل آن بلاکچین انجام میپذیرد. رمزارزهایی که بلاکچین اختصاصی دارند را کوین و رمزارزهایی که در بستر سایر بلاکچینها قرارگرفتهاند را توکن مینامند. بلاکچینها اصطلاحاً شبکههای انتقال رمزارز نیز نامیده میشوند به عنوان مثال شبکه ERC20 برای رمزارز اتریوم تعریف شده است و این رمزارز در این شبکه و بلاکچین تبادل میشود. در شبکه بسیاری از رمزارزها مانند بیتکوین در حقیقت کاربران نه با نام واقعی خود بلکه با آدرس عمومی کیف پول خود شناخته میشوند. تراکنشها شفاف است و هر کسی میتواند بررسی کند یک کیف پول مشخص چه تراکنشهایی در چه تاریخهایی داشته اما به راحتی نمیتوان این آدرسها را به افراد منتسب کرد. از همین روی اگر جرمی در حوزه رمزارزها اتفاق افتد؛ ردیابی و شناسایی مجرمان برای پلیس دشوار میگردد. از سوی دیگر به دلیل آنکه رمزارزها به صورت نامتمرکز اداره میشوند، قدرت کشورها برای کنترل اقتصاد که معمولاً از طریق بانک مرکزی اعمال میشود را تضعیف میکنند. این امر توسط برخی از دوستداران رمزارزها یک ویژگی مثبت تلقی میشود، اما توسط برخی از دولتها یک ویژگی منفی محسوب میگردد. به دلیل فراگیر شدن رمزارزها و درآمد مالی بسیار زیاد آن اکثر افراد فکر میکنند که با خرید رمزارزها به راحتی ثروت زیادی در مدت کوتاهی کسب میکنند لکن زمانی که وارد دنیای رمزارزها میشوند تمام دارایی خود را از دست میدهند. بنابریان افرادی که قصد ورود به این بازار را دارد باید با دانش و اطلاع قبلی در مورد آن وارد شوند تا ریسک خطرات آن را کاهش دهند. به اعتقاد عدهای از دولتمردان رمزارزها کارکردهای صرفاً مجرمانه دارند و لذا دولتها باید استخراج و خرید و فروش آنها را ممنوع نمایند لکن اگر بخواهیم به این پدیده نوظهور اجتماعی واقعبینانهتر نگاه کنید؛ به این نتیجه میرسیم که دولتها هیچگاه نتوانستهاند در برابر فنآوریهای جدید و خواستههای عمومی مقاومت نمایند بلکه بهترین راهکار پذیرش آنها و ارائه چارچوب بایدها و نبایدها در آن حوزه است. رمزارزها نیز از این قاعده کلی مستثنی نیستند.
در حال حاضر کلاهبرداری در حوزه رمزارزها انواع مختلفی دارد منالجمله:
- کلاهبرداری با هک کیف پول
- طرح هرمی و پانزی
- بدافزارها و فیشینگ
- صرافی ارز دیجیتال تقلبی
- انتشار پستهای تقلبی در شبکههای پرمخاطب اجتماعی
- توکنهای فاقد ارزش
- استخراج ابری
- پامپ و دامپ
اگر قصد دارید در حوزه رمزارزها وارد شوید؛ با عنایت به اینکه تشخیص هویت واقعی مالک یک کیف پول تقریباً غیرممکن است، از سوی دیگر شناسایی مجرمان در فضای سایبری امری دشوار و دارای چالشهای بسیار است؛ توصیه میگردد ابتدا با فضای اینترنت و فناوری بلاکچین آشنا گردیده و سپس دانش خود را در خصوص رمزارزها و ریسکهای موجود در این بازار افزایش دهید تا در فضای مجازی بزهدیده واقع نگردید. تیم حقوقی و داوری سپنتا با بهرهگیری از وکلای متخصص در زمینه جرائم اینترنتی کنار شما هستند.