تهدید
تهدید به معنای ترساندن دیگری در قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات توسط قانونگذار جرمانگاری گردیده است.
مواد 668 و 669 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات اشعار میدارند: هر کس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضا و یا مهر نماید و یا سندی و نوشتهای که متعلق به او یا سپرده به او میباشد را از وی بگیرد، به حبس از سه ماه تا دو سال و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد، به مجازات شلاق تا هفتاد و چهار ضربه یا حبس از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
برای اینکه عمل ترساندن جرم تهدید محسوب شود، لازم است که تهدید کننده، تهدید شونده را نسبت به انجام یک عمل نامشروع و غیر قانونی بترساند. بنابراین ترساندن افراد نسبت به انجام اعمال مشروع و قانونی مانند اینکه شخصی به دیگری بگوید اگر فلان اقدام را انجام ندهی از تو شکایت میکنم، جرم نیست، زیرا که طرح شکایت در مراجع قانونی یک عمل مشروع و قانونی میباشد، فلذا رفتار طلبکار مصداق جرم تهدید محسوب نخواهد شد. لکن اگر به عنوان مثال کسی به دیگری بگوید اگر سند را امضا نکنی تو را میکشم، این رفتار تهدید بوده و قابل مجازات میباشد.
مطابق ماده 668 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات عمل صورت گرفته در صورتی جرم تهدید و مشمول این ماده خواهد بود که نتیجه یعنی اخذ سند یا نوشته محقق گردد. بنابراین اگر گرفتن سند یا نوشته محقق نگردد، رفتار مرتکب مشمول ماده 668 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات نخواهد بود و میتواند مشمول ماده 669 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات قرار بگیرد. به عبارت دیگر بر خلاف ماده 668 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات در ماده 669 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات وقوع جرم تهدید منوط به تحقق نتیجه نبوده و جرم تعیین شده در این ماده یک جرم مطلق میباشد. بنابراین میتوان گفت برای تحقق جرم تهدید ضرورت ندارد که تهدید کننده تهدید خود را بر روی تهدید شونده عملی نماید. البته شرط تحقق این ماده این است که تهدید شونده تصور نماید که تهدید کننده قادر به انجام عمل مورد تهدید میباشد؛ اگر تهدید شونده یقین داشته باشد که تهدید کننده به هر دلیل منالجمله ضعف جسمانی قادر به عملی کردن تهدید خود نمیباشد، جرم تهدید محقق نمیگردد.
نکتهای که باید در رابطه با تفاوت مجازات جرم تهدید در دو ماده مارالذکر در نظر داشت این است که در ماده 669 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات فقط یکی از مجازاتهای تعیین شده در مورد مرتکب جرم تهدید اجرا میشود؛ در حالی که در ماده 668 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات هر دو مجازات حبس تعزیری و شلاق نسبت به مرتکب جرم اعمال میگردد زیرا که در ماده 669 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات مقنن از لفظ یا استفاده نموده است، در حالی که در ماده 669 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات لفظ و را به کار برده است.
متأسفانه با گسترش فضای مجازی امروزه شاهد تهدید به انتشار عکسهای خصوصی توسط افراد میباشیم. این جرم به دلیل اهمیت آن در بند (الف) ماده 5 قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز مینمایند پیشبینی و رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه انقلاب قرار گرفته است.
ماده 5 قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیتهای غیر مجاز مینمایند، اشعار میدارد: مرتکبان جرایم زیر به دو تا پنج سال حبس و ده سال محرومیت از حقوق اجتماعی و هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم میشوند:
الف) وسیله تهدید قرار دادن آثار مستهجن به منظور سوء استفاده جنسی، اخاذی، جلوگیری از احقاق حق یا هر منظور نامشروع و غیر قانونی دیگر.
ب) تهیه فیلم یا عکس از محلهایی که اختصاصی بانوان بوده و آنها فاقد پوشش مناسب میباشند مانند حمامها و استخرها و یا تکثیر و توزیع آن.
ج) تهیه مخفیانه فیلم یا عکس مبتذل از مراسم خانوادگی و اختصاصی دیگران و تکثیر و توزیع آن.
مواد مختلفی در قوانین به بررسی جرم تهدید پرداخته است، لذا در هر مورد باید بررسی نمود عمل ارتکابی با کدام ماده قابل انطباق است. این امر را به متخصصین گروه حقوقی و داوری سپنتا بسپارید.