دعاوی ثلاث

به سه دعوای تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت، دعاوی ثلاث گفته می‌شود.

این دعاوی ویژگی‌های خاصی دارند که باعث می‌شود خارج از نوبت، مورد رسیدگی قرار گیرند.

دعوای تصرف عدوانی زمانی مطرح می‌شود که شخصی ادعا می‌کند که متصرف سابق بوده و شخص دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده است و نهایتاً از دادگاه می‌خواهد تا مجدداً متصرف ملک بشود.

دعوای ممانعت از حق یعنی اینکه کسی در ملک دیگری حق ارتفاق و یا حق انتفاع دارد و دیگری از استفاده از این حق ممانعت می‌نماید که شخص دارای حق، تقاضای رفع این ممانعت را از دادگاه می‌خواهد.

دعوای مزاحمت حالتی است که کسی بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج کند، نسبت به تصرفات دیگری مزاحمت ایجاد می‌نماید.

در دعاوی ثلاث خواهان باید ثابت نماید که موضوع دعوا، حسب مورد، قبل از خارج شدن ملک از تصرف وی و یا قبل از ممانعت و یا مزاحمت در تصرف و یا مورد استفاده وی بوده و بدون رضایت او و یا به غیر وسیله قانونی از تصرف وی خارج شده است.

در این دعاوی شما می‌توانید از سند مالکیت به عنوان دلیل بر سبق تصرفات خود استفاده کنید، مگر اینکه طرف مقابل سبق تصرف خود را به طریق دیگری اثبات نماید.

اگر شما در دادگاه دعوایی راجع به مالکیت نسبت به ملکی و یا اصل حق ارتفاق و انتفاع مطرح کرده باشید، نمی‌توانید نسبت به تصرف عدوانی و ممانعت از حق، طرح دعوا نمایید. حال اگر کسی ملکی را به موجب تصرف عدوانی تحت تسلط خود گرفت و اقدام به غرس اشجار (کاشتن درخت) و یا احداث بنا (ساختن ساختمان) نمود، اشجار و بنا در صورتی باقی می‌ماند که متصرف عدوانی، مدعی مالکیت مورد حکم تصرف عدوانی باشد و ظرف یک ماه از تاریخ اجرای حکم، در باب مالکیت اقدام به ثبت دادخواست در دادگاه صلاحیت‌دار کند. ممکن است متصرف عدوانی در ملکی که به نحو عدوانی تصرف کرده است، زراعت کرده باشد، اگر موقع برداشت محصول رسیده باشد، متصرف عدوانی باید سریعاً محصول را برداشت نماید و اجرت المثل زمین را به مالک پرداخت نماید، اگر موقع برداشت محصول نرسیده باشد، چه اینکه بذر روییده یا نروییده باشد محکوم له پس از جلب رضایت متصرف عدوانی می‌تواند قیمت زراعت را نسبت به سهم صاحب بذر و دسترنج او پرداخت کند و ملک را تصرف نماید و یا اینکه ملک را تا پایان برداشت محصول در تصرف متصرف عدوانی باقی بگذارد و اجرت المثل آن را دریافت کند و یا اینکه محکوم له می‌تواند متصرف عدوانی را به معدوم کردن زراعت و اصلاح آثار تخریبی که توسط وی انجام گرفته، مکلف کند. در صورتی که محکوم له از دادگاه درخواست اجرت المثل نماید، دادگاه متصرف عدوانی را محکوم به پرداخت اجرت المثل می‌نماید.

در صورتی که دو یا چند نفر مال غیر منقولی را به طور مشترک در تصرف داشته باشند و مورد استفاده قرار بدهند و بعض از آنها مانع تصرف یا استفاده و یا مزاحم استفاده بعضی دیگر شوند، حسب مورد در حکم تصرف عدوانی یا مزاحمت یا ممانعت از حق محسوب و مشمول مقررات فصل هشتم از قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی هستند.

دفاع در دعاوی ثالث یکی از تخصص‌های ماست، امر دفاع را به ما بسپارید.